Cách phân biệt đột quỵ và đột tử?
Đột quỵ và đột tử là hai tình trạng y tế nguy hiểm, có thể xảy ra bất ngờ và đe dọa trực tiếp đến tính mạng. Mặc dù có tên gọi và triệu chứng ban đầu tương tự, chúng là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau. Việc phân biệt đột quỵ và đột tử có vai trò rất quan trọng để có thể xử lý đúng cách và kịp thời.
Đột quỵ là gì và dấu hiệu nhận biết?
Đột quỵ (tai biến mạch máu não), xảy ra khi quá trình cung cấp máu lên não bị gián đoạn. Điều này khiến các tế bào não bị thiếu oxy và chất dinh dưỡng, dẫn đến chết dần. Có hai loại đột quỵ chính:
Đột quỵ do thiếu máu cục bộ: Tình trạng phổ biến nhất, xảy ra khi một cục máu đông làm tắc nghẽn động mạch lên não.
Đột quỵ do xuất huyết não: Xảy ra khi một mạch máu trong não bị vỡ, gây chảy máu và làm tổn thương các tế bào xung quanh.
Đột tử (Sudden cardiac death – SCD) là một tình trạng tử vong bất ngờ, không thể lường trước, thường xảy ra trong vòng một giờ kể từ khi xuất hiện các triệu chứng cấp tính. Đột tử xảy ra khi tim ngừng hoạt động, không thể bơm máu đi nuôi cơ thể, bao gồm cả não.
Nếu không được cấp cứu kịp thời trong vài phút đầu tiên, các tế bào não sẽ chết, dẫn đến tử vong.
Cách phân biệt đột quỵ và đột tử?
1. Cơ chế bệnh sinh và bộ phận bị ảnh hưởng
Đột quỵ là một bệnh lý thần kinh (biến cố tại não), xảy ra khi mạch máu não bị tắc nghẽn hoặc vỡ, khiến một phần bộ não bị thiếu oxy đột ngột.
Đột tử là một bệnh lý về tim (biến cố tại tim), khi tim ngừng đập đột ngột do rối loạn nhịp tim hoặc bệnh lý tim mạch nguy hiểm.
Đột quỵ: Triệu chứng xuất hiện thường liên quan đến chức năng não bị suy giảm một cách khu trú và tiến triển:
Mặt méo, miệng méo đột ngột
Tay chân yếu đột ngột, không nâng lên được
Nói ngọng đột ngột hoặc không nói được
Đột tử: Triệu chứng diễn ra rất nhanh, thường là ngất hoặc mất ý thức đột ngột.
Đột ngột ngã gục, mất ý thức.
Không có phản ứng, không thở hoặc thở ngáp cá. Không có mạch đập
Không có các dấu hiệu khu trú như liệt hay nói ngọng.
Ngay khi thấy có người xuất hiện dấu hiệu đột quỵ hoặc đột tử, việc cần làm đầu tiên là gọi cấp cứu 115 càng sớm càng tốt. Trong thời gian chờ xe cấp cứu tới, cần lưu ý những điểm sau:
Đột quỵ:
Không di chuyển người bệnh: Không bế, không đỡ dậy, không để người bệnh tự đứng lên hoặc đi lại vì có thể làm vỡ thêm mạch máu trong não. Nếu người bệnh còn tỉnh, cần trấn an và yêu cầu họ nằm yên, không cử động
Để người bệnh nằm nghiêng: Tư thế này giúp người bệnh không bị sặc nếu nôn, giữ đường thở được thông thoáng và giảm áp lực lên não
Không cho ăn uống: Vì điều này có thể gây ra sặc vào phổi và suy hô hấp
Không tự ý dùng bất kỳ loại thuốc nào: Vì chúng có thể khiến tình trạng trở nên trầm trọng hơn
Không dùng các mẹo dân gian như dùng kim chích đầu ngón tay, ngón chân, cạo gió, xông hơi, bấm huyệt vì không có cơ sở khoa học, thậm chí có thể gây nguy hiểm tính mạng người bệnh.
Đột tử:
Ép tim ngoài lồng ngực: bằng cách cho nạn nhân nằm ngửa trên mặt phẳng cứng, đan 2 bàn tay mình vào nhau và đặt lên ngực nạn nhân, sao cho gót bàn tay nằm ở chính giữa 2 ngực. Giữ khuỷu tay thẳng, dùng sức cơ thể ép thẳng xuống sao cho ngực nạn nhân lún sâu khoảng 5 – 6cm. Sau mỗi lần ép cần nhả ra để ngực nạn nhân hồi về vị trí ban đầu, sau đó tiếp tục ép cho đến khi có xe cấp cứu tới
Nới lỏng quần áo, đặc biệt là vị trí cổ áo, thắt lưng, các vị trí cơ thể bị trang phục bó sát
Không áp dụng các mẹo dân gian vì không có cơ sở khoa học và có thể gây nguy hiểm cho nạn nhân
Cách phòng tránh tình trạng đột quỵ và đột tử
Cách tốt nhất để phòng tránh các biến cố sức khỏe bất ngờ (đột quỵ và đột tử) là chủ động kiểm soát các yếu tố nguy cơ. Việc chủ động đi khám tổng quát thường xuyên giúp kiểm tra bệnh nền như cao huyết áp, tiểu đường, mỡ máu… Những bệnh này chính là nguyên nhân hàng đầu gây đột quỵ và đột tử.
Tại The MedCare, phòng khám mang đến dịch vụ khám tổng quát được thiết kế toàn diện, giúp bạn đánh giá chính xác tình trạng sức khỏe với:
1. Đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao
Đội ngũ y bác sĩ với hơn 40 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nội khoa sẽ đưa ra phác đồ điều trị tối ưu và cá nhân hóa cho từng người bệnh. Ngoài ra, phòng khám cũng được trang bị hệ thống máy móc tiên tiến, hỗ trợ các xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh chính xác.
2. Đa dạng gói khám
The MedCare cung cấp 3 gói khám tổng quát, bao gồm: Cơ bản – Nâng cao – Toàn diện, phù hợp với từng nhu cầu. Trong các gói khám đều được xét nghiệm, siêu âm các chỉ số quan trọng và được bác sĩ nội khoa chuyên môn cao trực tiếp thăm khám và tư vấn.
3. Hỗ trợ chi phí với BHYT
Từ ngày 15/9/2025, The MedCare Quảng Ninh chính thức áp dụng khám chữa bằng bảo hiểm y tế (BHYT) cho mọi lứa tuổi. Việc áp dụng BHYT sẽ giúp khách hàng kiểm tra sức khỏe định kỳ dễ dàng hơn, giảm bớt gánh nặng chi phí mà vẫn đảm bảo chất lượng thăm khám tốt nhất
Hãy liên hệ với Phòng khám The MedCare để được tư vấn và đặt lịch khám nhé!